Για την ακρίβεια μόνο ένα 9% των πλαστικών ανακυκλώνεται.
Η συντριπτική πλειονότητα του πλαστικού που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι και που σε πολλές περιπτώσεις τοποθετείται σε μπλε κάδους ανακύκλωσης, καταλήγει σε χωματερές ή αλλού, σύμφωνα με μια έκθεση της Greenpeace για την κατάσταση της ανακύκλωσης των πλαστικών στις Η.Π.Α.
Η έκθεση αναφέρει ξεχωριστά στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τον περασμένο Μάιο, τα οποία αποκάλυψαν ότι η ποσότητα πλαστικού που πραγματικά μετατράπηκε σε νέα πράγματα έχει πέσει στο περίπου 5%. Αυτός ο αριθμός αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω καθώς συνεχώς παράγεται περισσότερο πλαστικό.
«Παράγεται συνεχώς περισσότερο πλαστικό και ένα όλο μικρότερο ποσοστό ανακυκλώνεται», λέει η Λίζα Ράμσντεν, ανώτερη ακτιβίστρια της Greenpeace στις ΗΠΑ. «Η κρίση γίνεται όλο και χειρότερη και χωρίς δραστικές αλλαγές θα συνεχίσει να επιδεινώνεται καθώς η βιομηχανία σχεδιάζει να τριπλασιάσει την παραγωγή πλαστικών μέχρι το 2050».
Οι ειδικοί στη διαχείριση απορριμμάτων λένε ότι το πρόβλημα με το πλαστικό είναι ότι είναι πολύ ακριβή η συλλογή και η διαλογή του. Υπάρχουν αυτή τη στιγμή χιλιάδες διαφορετικοί τύποι πλαστικού και κανένας από αυτούς δεν μπορεί να λιώσει παράλληλα με άλλους. Το πλαστικό επίσης αποδομείται μετά από μία ή δύο χρήσεις. Η Greenpeace διαπίστωσε ότι όσο περισσότερο επαναχρησιμοποιείται ένα πλαστικό τόσο πιο τοξικό γίνεται.
Το νέο πλαστικό, από την άλλη πλευρά, είναι φθηνό και εύκολο στην παραγωγή. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα πλαστικά σκουπίδια έχουν λίγες χρήσεις — ένα γεγονός που ο κόσμος δεν θέλει να ακούσει.
Περίπου το 75% των παγκόσμιων πλαστικών που παράγονται είναι θερμοπλαστικά που μπορούν να λιώσουν και να μορφοποιηθούν ξανά και ξανά για να παραχθούν νέα πλαστικά, τα οποία – θεωρητικά – καθιστούν όλα τα θερμοπλαστικά ανακυκλώσιμα. Το υπόλοιπο 25% των πλαστικών είναι θερμοσκληρυνόμενα πλαστικά που δεν μαλακώνουν όταν εκτίθενται στη θερμότητα, με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν αδύνατη η ανακύκλωσή τους. Παραδείγματα προϊόντων στα οποία χρησιμοποιείται αυτός ο τύπος πλαστικού περιλαμβάνουν ηλεκτρική μόνωση, σχοινιά, ιμάντες και σωλήνες. Τα ζητήματα που σχετίζονται με την απόρριψη θερμοπλαστικών περιλαμβάνουν το γεγονός ότι συμβάλλουν σημαντικά στη μόλυνση του νερού από μικροπλαστικά, καθώς και το γεγονός ότι η αποτέφρωση συμβάλλει σημαντικά στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και υποβαθμίζει την ποιότητα του αέρα. Η ανακύκλωση αυτών των υλικών αποτελεί πρόκληση και η ανακύκλωση είναι μόνο μέρος του συνολικού πακέτου λύσεων που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κρίσης της πλαστικής ρύπανσης.
Μια αυξανόμενη ποσότητα πλαστικών αποστέλλεται σε αποτεφρωτήρες για την παραγωή ενέργειας. Αυτές οι εγκαταστάσεις καίνε πλαστικά σε τεράστιους φούρνους, για να απελευθερώσουν τοξικές χημικές ουσίες και αέρια θερμοκηπίου, ενώ παράγουν μόνο πενιχρές ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας. Η αποτέφρωση παράγει επίσης μια σταθερή ροή τοξικής τέφρας που αποθηκεύεται επικίνδυνα σε ανθρωπογενείς λίμνες ή καταλήγει σε χωματερές. Η τέφρα και οι εκπομπές του αποτεφρωτή απελευθερώνουν τοξικά σωματίδια και χημικές ουσίες που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνους, αναπνευστικές ασθένειες, προβλήματα του ανοσοποιητικού συστήματος και άλλες σοβαρές ασθένειες. Στην Αμερική, περίπου 4,4 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε απόσταση 5 χιλιομέτρων από έναν αποτεφρωτήρα και το 80% αυτών των αποτεφρωτηρίων βρίσκονται σε αγροτικές κοινότητες ή κοινότητες χαμηλού εισοδήματος.
Ο σωστός τρόπος να απορρίπτουμε τις συσκευασίες που ανακυκλώνονται
Η αλήθεια είναι ότι το πλαστικό με υπολείμματα τροφών μέσα ή πάνω του συνήθως δεν μπορεί να ανακυκλωθεί. Οπότε, μόνο καλής ποιότητας, καθαρά, πλαστικά μπορούν να περάσουν από τη διαδικασία ανακύκλωσης. Μερικές φορές ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης πλένει τα πλαστικά που θα έπρεπε να είχαμε καθαρίσει εμείς, αλλά τις περισσότερες φορές το πλαστικό θεωρείται άχρηστο, και καταλήγει στις χωματερές ή πάει για καύση μαζί με τα υπόλοιπα σκουπίδια. Η ανακύκλωση είναι μια ενεργοβόρα διαδικασία που γίνεται πιο δαπανηρή καθώς προστίθενται έξτρα βήματα όπως η διαλογή και το πλύσιμο.
Το σήμα της ανακύκλωσης δεν είναι αυτό που νομίζετε
Ακόμη και όταν κάποια πλαστικά ανακυκλώνονται, ο όρος «ανακύκλωση» είναι μια εσφαλμένη ονομασία. Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι πολλά πλαστικά αντικείμενα έχουν το σήμα της ανακύκλωσης με τα αλληλοσυνδεόμενα βέλη με ένα μικρό αριθμό στη μέση. Ενώ πολλοί άνθρωποι συνδέουν αυτά τα βέλη και τους αριθμούς με την ανακύκλωση, στην πραγματικότητα δεν λένε τίποτα σχετικά με την πραγματική δυνατότητα ενός πλαστικού αντικειμένου να ανακυκλωθεί. Αντίθετα, οι αριθμοί αυτοί, γνωστοί ως κωδικοί πλαστικής ρητίνης, υποδεικνύουν από ποιο είδος πλαστικού είναι κατασκευασμένο ένα αντικείμενο. Αυτοί οι αριθμοί μέσα στο σήμα δίνουν στον κόσμο τη λανθασμένη αίσθηση ότι όλα τα πλαστικά είναι ανακυκλώσιμα ή μπορεί να ανακυκλωθούν. Για την ακρίβεια μόνο το 1 και το 2 είναι πιθανότερο να ανακυκλωθούν.
Οι κωδικοί της πλαστικής ρητίνης προορίζονταν να βοηθήσουν τις εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, αλλά μια έρευνα του 2019 σε 2.000 Αμερικανούς έδειξε ότι το 68% των συμμετεχόντων πίστευαν ότι το σύμβολο των αλληλοσυνδεόμενων βελών σήμαινε ότι ένα προϊόν μπορούσε να ανακυκλωθεί. Λόγω του ότι ο περισσότερος κόσμος λανθασμένα πιστεύει ότι ένα τέτοιο σύμβολο υποδεικνύει την ανακυκλωσιμότητα του πλαστικού, η Καλιφόρνια υπέγραψε πρόσφατα έναν νόμο που περιορίζει τη χρήση του.
Ποιά είναι η λύση τελικά?
Η πραγματική λύση είναι η μετάβαση σε συσκευασίες που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ξαναγεμίσουν. Είμαστε σε ένα σημείο καμπής για την πλαστική ρύπανση. Μετά από χρόνια πλύσης εγκεφάλου σχετικά με την ανακύκλωση πλαστικών ήρθε η ώρα ο κόσμος να δει επιτέλους το πλαστικό όπως είναι, δηλαδή σκουπίδια, και οι άνθρωποι να αναρωτηθούν αν υπάρχει κάτι άλλο που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αντ ‘αυτού.
Πηγές: repurpose.global, npr.org, plasticpollutioncoalition.org, nationalgeographic.com